Türkiye matematik konumu gereği Orta kuşakta, yani ılıman iklim kuşağında yer alır. Bulunduğu kuşakta Akdeniz makro klimasının etkisi altındadır. Denize uzaklık, yükseklik, dağların uzanış doğrultusu gibi faktörlerin etkisi ile Türkiye’de farklı iklim tipleri ortaya çıkmıştır. Bu faktörlerin etkisi ile iklimlerin içerisinde geçiş iklimleri de bulunmaktadır.
Akdeniz İklimi
- Akdeniz ve Ege kıyılarında, Marmara’nın güneyinde ve Güneydoğu Anadolu’nun batısında etkilidir.
- Yazlar sıcak ve kurak, kışlar ılık ve yağışlıdır.
- Maksimum yağış kışın, minimum yağış yazın düşer.
- Yağış rejimi düzensizdir.
- Kış yağışları cepheseldir.
- Yaz ve kış yağışları arasındaki fark oldukça fazladır.
- Yıllık yağış ortalaması 600-1000 mm arasında değişir.
- Yıllık sıcaklık ortalaması 18-20°C’dir.
- Kıyı kesiminde kar yağışı ve don olayları nadir olarak görülür.
- Akdeniz ikliminin özellikleri kıyıdan dağ yamaçlarına ve iç kesimlere gittikçe değişir. Bununla birlikte Ege ve Marmara denizlerine doğru gidildikçe de enleme bağlı olarak Akdeniz ikliminin özellikleri değişir.
- Ege Bölgesi’nde dağların kıyıya dik uzanması, Akdeniz ikliminin iç kesimlere sokulmasını sağlamıştır.
- Marmara’da görülen Akdeniz ikliminde, yazlar Akdeniz kıyılarına göre daha serindir. Kışlar ise soğuk ve karlı geçer.
- Akdeniz ikliminin görüldüğü alanların doğal bitki örtüsü; kızılçam ormanları, maki ve gariglerdir.
Karadeniz İklimi
- Dünya’daki benzer iklim çeşidi; Ilıman okyanusal iklim çeşididir.
- Karadeniz Bölgesi’nin kıyı ve dağların kuzeye bakan kesimleri ile Marmara Bölgesi’nin Karadeniz kıyı kuşağında etkilidir.
- Yıllık ortalama sıcaklık 13-15°C’dir.
- Yazlar nispeten serin; kışlar ise kıyı kesiminde ılık, yüksek kesimlerde kar yağışlı ve soğuk geçer.
- Yıllık sıcaklık farkı azdır.
- Yıllık yağış miktarı fazladır ve her mevsimi yağışlıdır.
- Yağışlar orografiktir.
- Yağışlar sonbahar ve kış mevsimlerinde artarken ilkbahar ve yaz mevsimlerinde azalır.
- Türkiye’nin en çok yağış alan iklimidir.
- Doğu Karadeniz; Batı ve Orta Karadeniz’e göre daha çok yağış alır.
- Bağıl nem ve bulutluluk oranı en fazla olan iklim tipidir.
- Hakim rüzgar yönü; kuzeybatıdır.
- Karadeniz Bölgesi’nde kıyı ile iç kesimler arasındaki iklim farklılıklarının nedeni; dağların kıyıya paralel uzanmasıdır.
- İç kesimlere gidildikçe yağış ve sıcaklık azalır.
- Doğu Karadeniz Bölgesi’nde bu özellik daha belirgindir.
- Doğal bitki örtüsünü, kıyı bölümünde geniş yapraklı nemli ormanlar ve yüksek kesimlerde ise soğuk ve nemli şartlarda yetişen iğne yapraklı ormanlar oluşturur.
Karasal İklim
- Türkiye’de karasal iklim; İç Anadolu, Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu bölgeleri ile İç Batı Anadolu Bölümü’nde ve Trakya’nın iç kesimlerinde görülür.
- Kışlar soğuk, yazlar sıcak geçer.
- Yükseltinin arttığı alanlarda yaz süreleri kısa, don olayları daha fazladır.
- Nemlilik az olduğu için sıcaklık farkları fazladır.
- Yağış miktarı az, yağış rejimi düzensizdir.
- En fazla yağış konveksiyonel yollarla düşer.
- Doğal bitki örtüsü ilkbahar yağışlarıyla yeşerip erken gelen yaz kuraklığı ile sararan cılız bozkırlardır.
- Doğu Anadolu’nun yüksek yerlerinde sert karasal iklim görülür (ilk görselde turuncuya (karasal iklim b) boyalı bölgeler).
- Bu iklimde yazlar serin ve kısadır.
- Yağış daha çok yaz aylarında görülür.
- Kışlar ise oldukça soğuktur.
- Bu iklimin en fazla etkili olduğu yerler; Erzurum-Kars platosudur.
- Bitki örtüsü; çayırdır. Nedeni ise yazların yağışlı olmasıdır.
- İç Anadolu, İç Batı Anadolu Bölümü’nde ve Trakya’nın iç kesimlerinde görülen iklime ise İç Anadolu Karasal İklimi denir (ilk görselde sarıya (karasal iklim a) boyalı bölgeler).
- Yazlar sıcak ve kurak, kışlar ise soğuk ve yağışlıdır.
- Yağış ilkbaharda görülür.
- En az yağış yazın görülür.
- Bitki örtüsü; bozkırdır.
- Güneydoğu Anadolu’da görülen iklime ise Güneydoğu Anadolu Karasal İklimi denir (ilk görselde kırmızıya (karasal iklim c) boyalı bölgeler).
- Kışın soğuk, yazın ise sıcaktır.
- Yarı kurak step iklim özellikleri görülür.
- En fazla yağış kışın, en az yağış ise yazın görülür.
- Bitki örtüsü; bozkırdır.
