Fotosentez
- Fotosentez, ototrof canlıların (kendi enerjisini kendisi üreten) klorofil pigmenti ve ışık enerjisi ile organik madde sentezlemesidir.
- Fotosentez tepkimeleri ökaryot canlılarda kloroplast organelinde, prokaryot canlılarda ise sitoplazmaya dağılmış olan klorofil pigmentlerinde gerçekleşir.
- Bitkilerde görülen genel bir fotosentez tepkimesi “6CO2 + 12H2O —> C6H12O6 + 6O2 + 6H2O” şeklindedir.
- Bazı canlılar yukarıdaki tepkimeyi şu şekilde de gerçekleştirebilir.
- nCO2 + 2nH2S —> (CH2O)n + 2nS (Fotosentetik bakteriler)
- nCO2 + nH2O —> (CH2O)n + nO2 (Bitkiler, öglena ve siyanobakteriler)
- nCO2 + 2nH2 —> (CH2O)n + 2nH2O (Fotosentetik bakteriler)
- Fotosentez sırasında fotofosforilasyon gerçekleşir.
- Fotosentez yapan canlılar yeryüzündeki çoğu (böcekçil bitkiler) ekosistemde üretici basmaktadır.
Kemosentez
- Fotosentezdeki güneş enerjisi yerine inorganik maddelerin oksidasyonu ile açığa çıkan kimyasal enerjiyi kullanarak organik madde üretilmesine kemosentez denir.
- Kemosentezi, kemosentetik bakteriler yapar. Bu tür canlılara kemoototrof canlı denir.
- Kemosentez yapan canlılar ışığın ulaşamadığı (örneğin derin okyanus tabanları) yerlerde bulunan çoğu ekosistemde üretici basmaktadır.
- Bazı kemosentetik bakteriler (fotosentezdeki gibi) CO2 yi indirgeme yoluyla organik besin üretirken diğer kemosentetik bakteriler farklı tepkimeler gerçekleştirir.
- Çoğu ekolojik döngünün (azot döngüsü, demir döngüsü gibi) gerçekleşmesinde görev üstlenirler.
- Bazı komesentetik canlılar ve tepkimeleri:
- Demir bakterileri: Demir hidroksiti oksitleyerek enerji sağlar: “2Fe(OH)2 + O2 → H2O + Fe2O3“
- Sülfür bakterileri: H2S’yi oksitler: “H2S +3/2O2 → H2O+SO2“
- Hidrojen bakterileri: H2’yi oksitleyerek enerji sağlarlar. “2H2 + O2 → 2H2O+ Enerji”
