Mitoz Bölünme ile Mayoz Bölünmenin Ortak Noktaları
- Her iki bölünme şekli için interfaz aşaması gerçekleşerek DNA replikasyonu gözlemlenir.
- Kontrol noktaları iki bölünme şekli için de geçerlidir.
- Karyokinez ve sitokinez gerçekleşir.
- İğ iplikleri kromozomların kinetokor bölgelerine bağlanır.
- Kardeş kromatitler hem mayoz bölünmede hem de mitoz bölünmede ayrılır.
- Her iki bölünmeden sonra da hücre sayısı artar.
Mitoz Bölünmenin Farklı Özellikleri
- Eşeysiz üremenin temelini oluşturur.
- Mitoz bölünme; ökaryot tek hücrelilerde, çok hücreli canlıların bir çok vücut hücresinde ve üreme ana hücrelerinde görülür.
- Kromozom sayısı bölünme sonucu sabit kalır. Yani bölünen hücrenin kromozom sayısına göre kromozom sayısı değişir. Örneğin 3n kromozoma sahip bir hücre mitoz bölünme gerçekleştiriyorsa; bölünme sonucu yine 3n kromozoma sahip olur.
- Bölünme sonucu 2 hücre oluşur ve bu hücreler mutasyon geçirmedikleri takdirde kalıtsal olarak birbirinin aynısıdır.
- Çok hücrelilerde oluşan hücreler genellikle büyüme, gelişme ve doku onarımını sağlar.
- Hayat boyu devam edebilir.
- Kardeş kromatit kavramı kullanılır.
- Oluşan hücreler tekrar mitoz bölünme geçirebilir.
- Genellikle tetrat, sinapsis ve krossing over oluşumu görülmez.
- Mitoz bölünme sırasında mitotik evre (karyokinez ve sitokinez) bir defa gözlemlenir.
Mayoz Bölünmenin Farklı Özellikleri
- Eşeyli üremenin temelini oluşturur
- Mayoz bölünme eşeyli üreyen canlıların eşey ana (üreme) hücrelerinde görülür.
- Bölünme sonucunda 4 hücre oluşur.
- Bölünme sonrası kromozom sayısı yarıya yani 2n bir hücre için 1n’e iner.
- Kalıtsal çeşitlilik oluşturur.
- Krossing-over ile gen takası gerçekleşir.
- Tetrat ve sinapsis gibi kavramlar kullanılır.
- Hayat boyu devam etmez. Örneğin kadın insanlarda belirli bir yaş aralığında gerçekleşir.
- Homolog kromozomlar ve kardeş kromatit kavramı kullanılır
- Mayoz bölünme sonucunda oluşan hücreler tekrar mayoz bölünme geçiremez.
- Mayoz bölünme sonucunda oluşan hücreler üremeyi sağlar.
- Mayoz bölünme sırasında mitotik evre (karyokinez ve sitokinez) mayoz I ve mayoz II olmak üzere iki defa gözlemlenir.
