Sıvısıyla dinamik dengede olan, buhar halinde bulunan moleküllerin belli bir sıcaklıkta yaptığı basınca sıvının buhar basıncı denir. Buharlaşan her maddenin belli bir sıcaklık için buhar basıncı o maddenin ayırt edici bir özelliğidir. Buhar basıncını etkileyen faktörler, diğer sıvı özelliklerini etkileyen faktörler gibi, sıvının moleküller arası bağına etki eden faktörler ve sıcaklıktır.
Sıcaklık
Sıcaklık ise buharlaşma basıncını etkileyen diğer bir etkendir. Sıcaklık arttıkça sıvı fazdan ayrılmak için yeterli enerjiye sahip molekül sayısı artar. Dolayısıyla buhar basıncı ve buharlaşma hızı artar. Örneğin suyun 0°C sıcaklıkta buhar basıncı 4.58 mmHg iken 70°C sıcaklıkta 233,7 mmHg ve 100°C sıcaklıkta 760 mmHg’dir.
Sıvının Cinsi
Sıvının moleküller arası etkileşimi zayıf olduğunda kaynama noktası da düşük olur. Bu yüzden bu tarz sıvılar daha kolay buharlaşır ve buhar basıncı yüksektir. Örneğin moleküller arası etkileşimi suya göre zayıf bir madde olan kolonyanın buhar basıncı yüksektir ve elimize döktüğümüzde kolayca buharlaşır.
Sıvıda Çözünen Yabancı Maddeler
Sıvıda, buharlaşamayan bir katı (tuz gibi) veya kendinden daha az buharlaşan bir sıvı çözülürse sıvının kaynama noktası yükselir, buhar basıncı düşer.
📝 Ders Notu: Coğrafik Etkenlere Göre Buharlaşmayı Etkileyen Faktörler
