Balkan Fetihleri

Bikifi Instagram'da

Balkan Fetihlerinin önünün açan 2 olay vardır. Bu olaylardan birincisi Karesioğullarının fethi ile elde edilen donanmadır. İkincisi ise Bizans’ın taht kavgalarına müdahale etmektir. Bizans’ın taht kavgalarında Kantakuzen’e yardım edilmiş ve onun başa geçmesi sağlanmıştır. Bu yardımın karşılığında Çimpe Kalesi‘ni almış ve Kantakuzen’in kızı Theodora Hatun ile evlenmiştir.

1345 yılında Orhan Gazi’nin oğlu Süleyman Paşa Rumeli’ye geçmiştir. Ece Yakup, Gazi Fazıl, Hacı İlbeyi ve Evrenos Bey gibi Karesioğulları’nın komutanları Osmanlı hizmetine girmiş ve ordunun donanma ile Rumeli’ye geçişinde yardım etmişlerdir.

Bu dönemdeki bazı gelişmeler:

• 1352 yılında Çimpe Kalesi alınmıştır.
• Doğudaki Türkmenler Balkanlara yerleştirilmiştir.
• 1354 yılında Ankara alınmıştır.
• İlk adli örgüt kurulmuş ve İznik’te ilk medrese açılmıştır. İlk Müderris Davud-u Kayseri’dir.
• İlk vezirlik makamı oluşturulmuştur. Osmanlı’nın ilk veziri Alâeddin Paşa’dır.
• İlk divan oluşturulmuştur. Divanda, padişah, kadı, müftü ve vezir yer almaktadır. Divan devletin en yüksek karar organıdır.
• İlk düzenli orduyu yaya ve müsellemler oluşturmuştur.
• Osmanlı artık beylikten çıkıp bir devlet olmuştur.

⭐Osmanlıların Balkanlarda ilerlemesini kolaylaştıran nedenler;

• Balkanlarda siyasi birliğin olmaması, güçlü bir devletin bulunmaması,
• Balkan ulusları arasında siyasi ve dini çekişmeler yaşanması,
• Katolik Macarlarla Venediklilerin Ortodoks Balkan uluslarına baskı yaparak mezhep değiştirmeye zorlaması,
• Sürekli yaşanan çatışmalar yüzünden Balkanlarda huzur ve güven ortamının kalmaması, halkın fakirleşmesidir.

I. Murad (Hüdavendigar) Dönemi (1362-1389)

• I. Murad 1326 yılında Bursa’da doğmuştur.
• I. Murad’a Hüdavendigar unvanı verilmiştir.
• 1362 yılında Ahilerin ele geçirdiği Ankara tekrardan geri alınmıştır.
• Çorlu ve Lüleburgaz’da tekrardan topraklara katılmıştır.
• I. Murad Rumeli’de fetihleri hızlandırmıştır.
• 1363’te Bizans’ın Balkanlardaki en önemli şehirlerinden olan Edirne fethedilmiştir.
• Edirne’nin fethinden sonra Bizans’ın Balkanlarla kara bağlantısını kesmeye yönelik bir politika izlenmiştir.
• I. Murad “sultan” unvanını kullanan ilk padişahtır.
• I. Murad yeniçeri ocağını kurmuş, tımar sistemini ilk kez uygulamıştır.
• Vezir-i azamlık yani sadrazamlık makamı oluşturulmuştur.
• Rumeli Beylerbeyliği kurulmuştur.
• Anadolu Kazaskerliği ve Defterdarlığı kurulmuştur.
• Germiyan oğullarından çeyiz karşılığı, Hamitoğullarından da para karşılığı toprak alındı.
• Candaroğulları alındı.
• Lala Şahin Paşa, Hacı İlbey, Evrenos Bey, başarılı savaşlar yaptı.
• Dubrovnik’e liman kullanım hakkı verildi.
• Osmanlıların Anadolu’daki başarıları Karamanoğulları ile arasını açtı.

Sazlıdere Savaşı ve Edirne’nin Fethi

• I. Murat, Bizanslılardan ve Bulgarlardan oluşan orduyu yenmiştir.
• Edirne’yi fethederek Bizanslıların Balkanlarla olan bağlantısını kesmiştir.
• Böylelikle Balkanların yolu Osmanlılara açılmıştır.
• Edirne alındıktan sonra başkent yapılmıştır.
• Edirne’yi aldıktan sonra ise 1363 yılında Filibe ve Gümülcine de fethedilmiştir.

I. Sırpsındığı Savaşı (1364)

• Osmanlı’nın Balkanlardaki ilerleyişini durdurmak için Papa’nın Bulgar, Sırp, Boşnak, Macar ve Eflaklardan oluşan Haçlı birliği ile saldırması sonucunda I. Sırpsındığı Savaşı yaşanmıştır.
• Bu savaş Osmanlı’nın Haçlılar ile yaptığı ilk savaştır.
• Edirne ve Batı Trakya kesin olarak Osmanlı hakimiyetine geçti.
• Bizans’ın Balkanlarla ilişkisi tamamen kesildi.
• Bu savaş sonrası Makedonya kapıları Osmanlı Devleti’ne açılmıştır.
• Balkanlardaki Macar hakimiyeti kırılmıştır.
• Bulgar Krallığı da vergiye bağlanmıştır.

Çirmen Savaşı (1371)

• Sırpsındığı savaşının intikamını almak isteyen Sırplar tekrar mağlup edilmiştir.
• Osmanlı’nın bu galibiyeti sonucunda Sırbistan, Osmanlı’ya vergi ödeyen bir vasal olmuştur.
• Osmanlıların hamlelerini gören Bizans İmparatoru V. İoannis, I. Murad ile anlaşma yoluna gitmiş ve Bizans da vergi ödeyen bir vasal olmuştur.
• Çirmen Savaşı Makedonya’nın fethini kolaylaştırmıştır.

I. Kosova Savaşı (1389)

• Sırp, Bosna, Hırvatistan ve Arnavutluk bir cephe kurmuş ve Osmanlı’ya karşı bir Haçlı ordusu kurmayı amaçlamışlardır.
• Karamanoğulları da destek olmuştur.
• Haçlı ordusu yenilmiştir.
• Bu savaş sonucunda;
  • Balkanlarda, Osmanlıların kesin olarak yerleşmeleri başlamıştır.
  • Sultan Murat savaş alanını gezerken öldürülmüştür.
    • I. Murad savaş sırasında öldürülen tek Osmanlı padişahıdır.
  • Balkanlarda yapılan üçüncü önemli mücadeledir.
• Bu savaşta ilk kez top kullanılmıştır.

🚀 DETAY BİLGİ: Osmanlı ordusunda ilk top sesinden faydalanarak düşmanı korkutmak için I. Kosova Savaşı’nda kullanılmıştır.

I. Bayezid/ Yıldırım Bayezid Dönemi (1389-1402)

• İstanbul’u kuşatan ilk Osmanlı sultanıdır.
• Anadolu Türk birliğinin kurulmasına büyük önem vermiştir.
• Anadolu Türk birliğini sağlayan ilk Osmanlı sultanıdır.
• Anadolu Beylerbeyliği’ni kurmuştur.
• Gelibolu’da ilk tersaneyi açtırmıştır.
• Bulgar Krallığı’na son vermiş, böylece Osmanlı Tuna Nehri’ne kadar ulaşmıştır.

İstanbul’un Kuşatılması

• Bizanslıların anlaşmalara uymaması, diğer beylikleri Osmanlılara karşı kışkırtması, Karamanoğulları ile ittifak yapması ve Haçlı Seferlerine sebep olması nedeniyle Yıldırım Bayezit İstanbul’u kuşatmıştır.
• Yıldırım Bayezid 1391 ve 1395’te İstanbul’u iki kez kuşatmış ancak alamamıştır.
• Bizans’ın dışardan yardım almasını önlemek için Anadolu Hisarı’nı yaptırmış ancak şehrin kuvvetli surlarını aşamamıştır.
• Kuşatmanın kaldırılmasında Haçlı saldırıları da etkili olmuştur.
• Her ne kadar İstanbul alınamasa da Bizans vergiye bağlanmış ve İstanbul’da ilk Türk mahallesi kurulmuştur.

Niğbolu Savaşı (1398)

• Osmanlı Devleti’nin Balkanlarda ilerlemeye devam etmesi ve İstanbul’u kuşatması üzerine Papa yeniden Haçlı birliği kurmuştur.
• Haçlılar bir kez daha yenilgiye uğratılmıştır.
• Bu savaşın sonucunda;
  • Bulgaristan tamamen Osmanlı Devleti’ne katılmıştır.
  • Balkanlarda güvenlik sağlanmıştır.
  • Avrupalılar, yaklaşık yarım asır boyunca Osmanlı Devleti üzerine büyük bir ordu gönderememiştir.
  • Osmanlı Devleti’nin İslam dünyasında saygınlığı artmıştır.
    • Abbasi halifesi Yıldırım Bayezid’e Sultan-ı İklim-i Rum (Anadolu’nun sultanı) unvanını vermiştir.

Balkan/ Rumeli Fetihleri Ne Zaman Başlamıştır?

Osmanlılar, Karesioğulları fethi ile donanma gücü elde etmiştir.1352 yılında Gelibolu Yarımadası’nda yer alan Çimpe Kalesi’nin de alınması ile Gelibolu’dan Balkanlara donanma ile geçmenin yolu açılmıştır. Bu iki gelişme Balkan fetihlerinin önünü açmıştır ve ardından 1361 yılında Sultan I. Murad Edirne’yi almış ve başkent yapmıştır.