Açık Dolaşım Sistemi
- Bu tür sistemlerde az sayıda odacığı (1-2) bulunan kalp ve bir kaç damar vardır.
- Kan (bu canlıların kanına hemolenf denir), dokular arasındaki sinüs denilen boşluklardan ilerler.
- Kan hücreye ulaştığında ise kan ile hücre arasında madde ve gaz alış-verişi gerçekleşir.
- Açık dolaşım sisteminde kılcal damar olmadığı için kanın akış hızı oldukça yavaştır; buna bağlı olarak açık dolaşım sistemine sahip canlıların metabolizması da yavaştır.
- Yumuşakçalar, eklembacaklılar ve derisidikenlilerde görülür.
- Trake solunumu yapan üyelerinin kanında solunum pigmentine rastlanmaz
Kapalı Dolaşım Sistemi
- Kapalı dolaşım sistemi; atardamar, toplardamar, kılcaldamar ve kalpten oluşur.
- Kan hep damar içinde olduğundan kapalı dolaşım sistemi, açık dolaşım sistemine göre daha hızlıdır; buna bağlı olarak kapalı dolaşım sistemine sahip canlıların metabolizması da hızlıdır.
- Hedef hücreyle kan temas etmez. Bu yüzden kılcaldamarların etrafında madde ve gaz alış verişini sağlayacak doku sıvısı bulunur.
- Toprak solucanı, ahtapot, bazı omurgasız hayvanlar ve bütün omurgalı hayvanlar kapalı dolaşım sistemine sahiptir.
- Balıklarda kalp 2 odacıklıdır vücutlarında kirli kan dolaşır. Kurbağada kalp 3 odacığa sahiptir ancak vücutlarında kirli kan dolaşır. Sürüngenlerde kalp 3 odacıklıdır ve kalp karıncığında yarım perde bulunur. Timsahlarda perde tamdır ancak yine de kirli ve temiz kan panizza kanalında karışır. Memelilerde ve kuşlarda ise 4 odacıklı kalp bulunur. Bu canlılarda temiz ve kirli kan karışmaz
