Otobiyografi (öz yaşam öyküsü) yazarın kendi hayatını konu edindiği yazılardır. Otobiyografi türünde de biyografide olduğu gibi yaşamı konu edinilen kişinin başarıları, olumlu yönleri açık, sade bir dil ile anlatılmaktadır.
Biyografideki belge ve tanık göstermeye karşın otobiyografide anılara ve hafızaya dayanılır. Bundan dolayı otobiyografi yazarları, biyografi yazarları gibi nesnel olmayabilir. Bazı hikaye ve roman türleri zaman zaman biyografi, otobiyografi türlerinden faydalanmaktadır. Bunlara Oğuz Atay’ın “”Bir Bilim Adamının Romanı“, Peyami Safa’nın “Dokuzuncu Hariciye Koğuşu” eserlerini örnek olarak gösterebiliriz.
Otobiyografinin Genel Özellikleri
- Bütün iyi niyetlerine rağmen otobiyografiler öznel olarak kabul edilmektedir. Çünkü kişi kendini anlatırken tarafsız olamaz.
- Otobiyografiler ne kadar öznel olursa olsun gerçekleri göz ardı etmememiz gerekmektedir.
- Otobiyografi yazarı çoğu zaman kendisiyle birlikte çevresinden veya ailesinden söz etmektedir.
- Otobiyografilerde yazar, doğumundan itibaren anlatılmaya değer olan hikayelerini anlatmaktadır.
- Otobiyografilerde birinci tekiş kişi yani “ben”li bir anlatım vardır.
- Kişinin kendi hayatını roman biçiminde yazması ile ortaya çıkan esere “otobiyografik roman” denilmektedir
- Amerikan edebiyatında Paul Auster’in “İç Dünyamdan Notlar” ve Isaac Asimov’un “Dolu Dolu Yaşadım“, Fransız edebiyatında Andre Gide’nin “Tohum Ölmezse” dünya edebiyatının tanınmış otobiyografileridir.
- Türk edebiyatında Abidin Dino’nun “Kısa Hayat Öyküm”, Şevket Süreyya Aydemir’in “Suyu Arayan Adam” adlı eserleri otobiyografi türündedir.
✨ANI VE OTOBİYOGRAFİ FARKLARI: Anılar bir kişinin hayatının belli bir kesitini ele alırken; otobiyografiler kişinin tüm yaşamını ele almaktadır. Anıların merkezi yazarın doğrudan yaşamı değildir, çevresi ve çevresinde yaşanan olaylardır. Otobiyografiler ise sadece yazarın kendi yaşamını anlatır ve kendi öznel dünyası ile sınırlanmıştır.
❗ÖZ GEÇMİŞ (CV) İLE KARIŞTIRILMAMALIDIR! Öz geçmiş; kişinin iş yaşamını, eğitim durumunu, deneyimlerini resmi bir dil ile ele alınan ve genel olarak iş başvurularında kullanılan bir yazı türüdür. Yazınsal bir değeri yoktur.
