Anadolu’da VI. ve VII. yüzyıllarda Bizans, Müslüman Sasani İmparatorluğu ile savaşmıştır. Bu savaşlar sonucunda Anadolu’daki şehirler ve kasabalar harabeye dönmüş ve nüfus azalmıştır. Bu sürede Bizans’ta da devlet düzeni iyice bozulmuştur. Bizans İmparatorluğu’nda hanedanlar arası taht kavgaları ve Balkanlardaki akınlar sık sık imparator değişikliklerine neden olmuştur. Bizans’ta hal böyleyken Anadolu oldukça ihmal edilmiştir. Bu dönemde Anadolu’da; Rumlar ve Ermenilerle birlikte Süryaniler, Araplar ve Türkler de bulunmaktadır.
Bizans’ın Anadolu’yu ihmal etmesi Türkler için umut verici olmuş ve Anadolu’nun fethini de kolaylaştırmıştır. Bizans’ın adaletsiz vergi sistemi, kötü yönetimi ve isyanların çokluğundan bıkan halk ise Türkleri umut olarak görmeye başlamış ve Selçuklu akınlarına karşı direnmemiştir. Doğu Anadolu’da yaşayan Ermeniler ve Süryaniler ile Orta Anadolu’da yaşayan halk Bizans’a karşı durarak Türklerin yanında durmuşlardır.
Anadolu’ya Türk Akınları
Anadolu’ya ilk Türk akınları IV. yüzyılda Avrupa Hunları ile başlamıştır. VI. yüzyıldan itibaren Sabarlar, Anadolu’ya girerek Konya, Kayseri ve Ankara yakınlarına kadar gelmişlerdir. Hunlar ve Sabarlar, Anadolu’da yerleşmeyi amaçlamamışlardır. VIII. yüzyılda Abbasiler tarafından Türkistan ve Horasan’dan getirilen Türkler, Bizans’a karşı gaza ve cihat amacıyla Anadolu’nun sınır bölgelerine yerleştirilmiştir. Türkler, X. yüzyılın ikinci yarısına kadar Anadolu’da gaza ve cihat hareketlerinde bulunmuşlar fakat Anadolu’yu yurt edinme amacı taşımamışlardır. Müslümanların Anadolu’ya gaza seferleri Emeviler zamanında başlamış, Abbasiler zamanında da devam etmiştir.
Anadolu’yu yurt edinme politikasının temeli, Büyük Selçuklu Devleti’nin kuruluşundan sonra Tuğrul Bey tarafından atılmıştır. Alp Arslan döneminde fetihlere devam edilmiş ve 1064’te Ani Kalesi alınmıştır. 1071 Malazgirt Savaşı’yla Anadolu’nun kapıları Türklere açılmıştır. Malazgirt Savaşı’ndan sonra, Bizans’ın Anadolu’daki hakimiyeti büyük ölçüde kırılmıştır ve Selçuklular Anadolu’yu yurt edinme politikasını uygulama fırsatı bulmuştur. 1071 Malazgirt Zaferi’nden sonra Anadolu’da ilk Türk Beylikleri’nin kurulmasıyla Anadolu’nun Türkleşmesi ve İslamlaşması hızlanmıştır.
🚀KISA BİLGİ: Anadolu’yu yurt edinme amacını ilk Oğuzlar edinmiştir.
Anadolu’ya İlk Ne Zaman Türkiye Denildi?
Anadolu’nun Türkiye olarak adlandırılmasına ilk Bizans kaynaklarında rastlanmıştır. 12. yüzyılda Batılılar Türkleri tanımış ayrıca 14. yüzyılda Arap kaynaklarında “Berrü’t-Türkiye” ifadesi yer almaktadır.
Anadolu’ya İlk Türk Akınlarını Hangi Beyler Başlatmıştır?
Anadolu’ya ilk Türk akınlarını Oğuzlar gerçekleştirmiştir. Çağrı Bey bu akınları başlatan beydir.
Oğuz Türklerinin Anadolu’ya Yaptıkları Akınlarda Hangi Sebepler Etkili Olmuştur?
⭐Oğuzların Anadolu’ya akınlarının sebepleri;
- Anadolu ’nun İpek Yolu üzerinde yer alması,
- Asya ile Avrupa’yı birbirine bağlayan bir konumda olması,
- Üç tarafının denizlerle çevrili olması,
- Verimli topraklara sahip olmasıdır.
Anadolu’nun Fethi İçin Yapılan İlk Mücadele Nedir?
Anadolu’nun fethi için keşif amacı da taşıyan Pasinler Savaşı, Türkler ile Bizans’ın ilk karşılaşmasıdır. 18 Eylül 1048 tarihinde gerçekleşmiş bir savaştır. Bizans kaynaklarında Kapetron Muharebesi olarak geçen savaş Pasin Ovası’nda gerçekleşmiştir.
📚EK BİLGİ: Türkiye tarihi, Anadolu’ya egemen olan güçlere göre 5 dönemde incelenir:
- Akınlar, Fetih ve İlk Büyük Türk Beylikleri
- Anadolu Selçukluları Devri,
- Anadolu İkinci Büyük Türk Beylikleri
- Osmanlı Devleti
- Türkiye Cumhuriyeti