Bakterilerin Üremesi
Bakterilerde eşeyli ve eşeysiz olarak 2 üreme yöntemi vardır.
Eşeysiz Üreme
Eşeysiz üremeyi bakteriler 2’ye bölünerek gerçekleştirirler. En iyi şartlarda bulunan bakteriler büyük bir hızla büyür ve ürerler; yapılan bazı araştırmalara göre bakteri topluluklarının sayısı her 9,8 dakikada ikiye katlanabilir.
Bakterilerde eşeysiz üreme genellikle ikiye bölünerek gerçekleşir. Bazı bakteriler de ise tomurcuklanarak üreme gerçekleşebilir. Her iki türlü de oluşan hücreler ana hücreye bire bir benzerdir.
Konjugasyon
Kalıtsal yapısı farklı aynı türden iki hücrenin, aralarında oluşturdukları sitoplazmik bir köprü sayesinde gen alış verişi yapmaları olayına konjugasyon denir.
!UYARI: Bakteri konjugasyonunda gen aktarımı tek yönlüdür. Genetik çeşitlilik artar, birey sayısında artış görülmez. Dolayısı ile konjugasyon bir üreme şekli değildir. Canlılarda kalıtsal çeşitlilik sağlayan olaylardan bir tanesidir.
Bakterilerin Sınıflandırılması
Bakteriler yukarıda bulunan şemadaki gibi; şekillerine, beslenmelerine, boyanma durumlarına ve solunumlarına göre sınıflandırılır. Şekillerine göre sınıflandırma adından da anlaşıldığı gibi bakteri hücresinin şekline göre yapılmaktadır.
Beslenmelerine Göre Bakteriler
Bakteriler beslenmelerine göre ikiye ayrlılır. İhtiyaç duydukları organik besinleri, inorganik bileşiklerden sentezleyebilen bakteriler ototrof bakteri sınıfına girerler. Bunlar fotosentetik bakteriler veya kemosentetik bakterilerdir.
İhtiyaç duyulan organik besinleri üzerinde yaşadığı canlıdan veya dış ortamdan kendisi alan bakteriler ise heterotrof bakteri sınıfına girer. Bakterilerin büyük bir kısmı bu sınıfa dahildir. Saprotif (çürükçül) beslenen bakteriler ve parazit beslenen bakteriler bu bakteri sınıfına örnektir.
Boyanmalarına Göre Bakteriler
Danimarkalı bakteriyolog Gram tarafından geliştirilen boyalarla boyanan bakterilere Gram (+), boyanmayanlara ise Gram (-) bakteriler denir.
Solunumlarına Göre Bakteriler
Solunumlarına göre bakteriler 3’e ayrılır. Bunlar anaerob (havasız solunum yapan) bakteriler, aerob bakteriler (solunum için havaya ihtiyaç duyan) ve geçici anaerob olan bakterilerdir.
Anaerob Bakteriler
Bu tip bakteriler organik besinleri parçalayarak enerjilerini elde ederken genellikle oksijen kullanmazlar (oksijensiz solunum yaparlar). Bu bakteriler havasız yerlerde yaşayarak çoğalırlar (konservelerde olduğu gibi). Bu bakteriler oksijenin olduğu yerde hiç gelişemezler ve bir süre sonra ölürler. Anaerob bakterilere örnek olarak tetanoz bakterisi verilebilir.
Aerob Bakteriler
Bazı bakteri grupları sadece oksijenli ortamda yaşayabilir. Bunlarda mitokondri olmadığı için solunum hücre zarının iç kısmındaki kıvrımlarda (bu yapıya mezozom denmektedir) gerçekleştirilir. Bu bakteriler oksijenin bulunmadığı ortamlarda gelişemez ve yaşayamazlar.
Geçici Aerob veya Geçici Anaerob Olanlar
Asıl solunumları oksijensiz olduğu halde kısa süre için aerob olanlara “Geçici Aerob” denir. Normal solunum şekli aerob olanlar ise havasız kalınca fermantasyona başvururlar. Bunlara “Geçici Anaerob” denir. Geçici olanlar zorunlu şartlarda diğer koşullarda bir süre idare edebilirler ancak ortam şartları istedikleri gibi olduğunda asıl solunum yöntemlerine geçerler.
