Karpitin, kimyadaki karşılığı Kalsiyum karbürdür (Calcium Carbide). Karpit bazılarının bildiğinin aksine bir maden değildir aksine endüstriyel bir üründür. Karpit, kireç ve kömürün yaklaşık 2200 derecede elektrikli ark fırınlarında eritilmesi ile elde edilir. Üretimden çıkan karpit büyük parçalar halindedir ve çok sert olduğu için özel kırma makinelerinde kırılarak istenilen ölçülere getirilir.
Karpit yanıcı bir maddedir ve karpitin suyla oluşan tepkimesi sonucu asetilen gazı (C2H2) meydana gelir. Karpitin günlük hayattaki çoğu kullanımı bu özelliğe dayandırılarak yapılır. Günümüzde, Deniz fenerlerinde, madenlerde, eskiden sokak aydınlatmalarında karpit lambası kullanılmaktadır. Karpit lambası asetilen gazını yakarak ışık verir. Etin (asetilen) gazı; özellikle yeşil muzların, armutların, mandalina, limon gibi narenciyenin sarartılmasında kullanılmaktadır.
Asetilen gazı helyumdan daha ucuz olduğu için uçan balonlarda kullanıldığı zamanlar olmuştur. Bu işlem çok tehlikeli, çok zararlı olduğu için yasaklanmıştır. Bazı balıkçılar balık avlamak için asetilen kullanmışlardır. Balıkçılıkta da bu metot yasaklanmıştır.
Reklam
Sanayide asetilen üretiminde karpit kazanları kullanılmaktadır. Karpit kazanlarının bakımının iyi yapılmaması ve küçük ihmal ve dikkatsizlikler kazan patlamasına sebep olmaktadır. Küçük ebatlı karpitler daha ziyade asetilen fabrikalarında, asetilen gazı üretiminde kullanılır. Asetilen en güvenli şekilde asetilen tüplerinde depolanabilir. Asetilen tüplerinin içleri poroz maddesi ile doludur ve küçük gözeneklerine genellikle aseton emdirilmiştir. Asetilen gazı bu küçük gözeneklerde aseton içinde erimiş olarak depolanabilmektedir. Asetilen son derece kararsız bir gaz olup hava ile %2.5 ile % 97.5 arası karışımlarda patlamaya sebep olabilir.
Asetilen oksijenle birlikte yakıldığı zaman 3000 derecelere çıkan sıcaklıklar verebilmektedir. Bu yüzden sanayide oksijenle beraber kaynak yapmakta kullanılır. Bu kaynak tekniğine oksijen kaynağı denir.
