Dairesel hareket yapan bir cismin birim zamanda taradığı açıya açısal hız denir. Açısal hız genellikle ω(omega) sembolü ile gösterilir ve SI birimi (radyan/saniye)’dir. Açısal hızda yarıçap önemli değildir, önemli olan dönülen açıdır. Biraz mantığını açıklamak gerekirse aynı noktanın etrafında dönen 2 cisimlerden bir tanesi r yarıçapta diğeri ise 2r yarıçapta dönsün ve 1 turu aynı anda tamamlasınlar. Bu 2 cismin 1 turu aynı zamanda tamamlamaları için dıştaki cisim daha çok yol alacağı için yarıçaplarıyla orantılı olarak 2 kat daha hızlı hareket eder ve bu hız ilişkisi aslında cisimlerin çizgisel hızlarıdır. Fakat bizim aradığımız şey aldığı yol değil dönerken ne kadar açı döndüğüdür. Bu 2 cismin 1 turu aynı zamanda tamamlamaları aynı zamanda aynı açıyı döndüklerini belirtir, yani bu durumda yarıçapa bakılmaksızın bu 2 cismin açısal hızlarının eşit olduğunu söyleyebiliriz. Aşağıda açısal hızın formülleri ve açıklamaları bulunmaktadır.
Formüller:
İlk olarak frekansı hatırlayalım. Frekans birim zamanda atılan turu ifade eder. Örnek olarak bir cisim 2 saniyede 4 tur atıyor diyelim. Saniye başına düşen tur sayısını 4/2’den 2 tur/saniye olarak buluruz. Bizim artık buradan sonra açısal hıza ulaşmamız için tur birimini açıya çevirmemiz gerekmektedir. Bildiğiniz üzere biz 1 turu açı türünden 2π radyan olarak ifade edebiliriz. O zaman tur yerine 2π radyan yazdığımızda 2×2π radyan/saniye ifadesini elde ederiz. Buradaki 2 frekansımızdı, yani 2π.f formülüne ulaşmış olduk. Periyot türünden bakacak olursak frekansın tam tersine bir tam tur için geçen zamana bakılır. Frekans ile periyot arasında T.f=1 ilişkisi olduğu için formülde de f gördüğümüz yere 1/T yazabiliriz.
Reklam
Yukarıda biraz bahsettiğimiz çizgisel hız burada karşımıza çıkıyor. Çizgisel hızın temeli yol=(hız)x(zaman) (x=v.t) formülüne dayanıyor. Bu formülde cismin aldığı yola dairenin çevresi olan 2πr ve zamana da periyot(T) yazarsak v=2πr/T formülüne ulaşırız. Bu formülde yukarıda gördüğümüz açısal hızın periyot türünden formülünü içeriyor. Bulduğumuz formülde 2π/T gördüğümüz yere ω yazarsak v=ω.r formülüne ulaşırız.
