Dünya Edebiyatında Roman Türünün Gelişimi

Roman Avrupa’da sözlü edebiyat geleneğinde bulunan destan türünün geçirdiği evrimleşme sonucu ortaya çıkmıştır. Romanın ortaya çıkmasına destanlar, kahramanlık öyküleri, masallar ve söylenceler katkı sağlamıştır. Destanlar gerçek dışı ögelerle süslenmiş ve tarihi ve kahramanlık olaylarını konu olarak anlatmaktadır. Romanlar ise tamamen hayal ürünüdür. Aynı zamanda romanları destanlardan ayıran en önemli özelliklerden bir tanesi de romanlarda aşk ve kadının yer almış olmasıdır. Bu romanlarda sihirbazlık, peri masalları, olağanüstü olaylar da önemli yer tutmaktadır.

Romanın ayrı bir tür olarak bağımsız hale gelmesi Batı’da yaşanan Rönesans hareketidir. Rönesans ile birlikte Batı köklü değişikliklere gitmiş, yeni dünya görüşlerine bağlanmıştır. Rönesans ile birlikte oluşan fikri değişimler, sonraki yıllarda modern romanın ortaya çıkmasına yardımcı olmuştur.

Rönesans döneminde icat edilen matbaa, roman türünün gelişmesinin en önemli nedenidir. Matbaanın bilgi yayan bir araç olması masal dünyasını sona erdirmiştir.

Roman türünün ilk örneklerini 15. yüzyılda Fransız yazar Rabelais (Rable) vermiştir.
Bugünkü romanı anımsatan ilk eser 16. yüzyılda Rönesans’tan sonra Giovanni Boccaccio tarafıdan yazılmış olan Dekameron adlı eseridir.
Modern anlamda romanın ilk olgun örneği ise Cervantes‘in yazmış olduğu “Don Kişot“tur.
17. yüzyılda Daniel Defoe’nin yazmış olduğu “Robenson Cruze” ve Jonathan Swift‘in yazmış olduğu “Guliver’in Gezileri” adlı eserleri yine roman türünün ilk örneklerinden bir kaçıdır.

Roman türünün en yetkin ve en modern örnekleri 19. yüzyılda verilmeye başlanmıştır. Roman bir tür olarak karakteristik özelliklerini romantizm ve realizm akımları sayesinde kazanmıştır. Bu yüzyılda natüralizm akımı de romanların üzerinde etkili olmuştur. Stendal, Balzac, Flaubert, Victor Hugo, Lamartine, Alfred de Musset, Puşkin, Turgenyev, Dostoyevski, Tolstoy, Gogol, Gorki, Zola, Proust, Charles Dickens, Jane Austen, George Eliot, Bronte Kardeşler, W. Scott 19. yüzyılın önemli romancılarıdır.

19. yüzyıl romanlarına örnek vermek gerekirse;