Yunan Destanı: İlyada ve Odysseia
Ege Denizi’nin çevresinde yaşayan toplumların oluşturduğu destanlardır. Yazıya geçiren şair Homeros’tur. İki destanda sözlü geleneğin ürünüdür. Her iki destan da altılı ölçüyle yazılmış, her ikisinde de yineleme tekniği kullanılmıştır. Her iki destanda da geçmişe dönme, kronolojik akış içinde geriye gidip geçmiş bir olayı anlatma yöntemlerine başvurulmuştur.
Konusunu, Truva savaşları oluşturmuştur. Yunanlıların Truva’ya gidişlerini İlyada, Truva’dan dönüşlerini Odysseia anlatmıştır. Odysseia, İlyada’nın devamı niteliğindedir.
İran Destanı: Şehname
Konusu; İran-Türk savaşlarıdır. Saka Türklerinin Alp Er Tunga Destanı ile aynı konuları işler. Bu destanda olaylar İranlılar açısından yorumlanarak anlatılmıştır. Türk hükümdarı Alp Er Tunga bu destanda efrasiyab olarak anılmıştır. İki destanın da kahramanı aynıdır. Aynı zamanda bu destan İran tarihini bir bütünlük içerisinde işlemiştir.
Bu destan İran şairi Firdevsi tarafından yazıya geçirilmiştir. Mesnevi nazım biçimi şeklinde yazılan eserde 60.000 beyit bulunmaktadır.
Fin Destanı: Kalevala
Bu destanda Fin mitolojisinin yanısıra Finlerin Macarlarla aynı kökten geldiği anlatılmıştır. Destanda Finlilerin güzel ahlakı ve kişilik özellikleri sıkça övülmüştür. Bu özelliği ile bu destan, destandan daha çok evren üzerine bir felsefi görüşü içermekte olup köklerini Fin halkından alan bir efsane özelliği taşımaktadır. Destanda doğaya karşı uğraş veren kuzey insanları, aile erdemleri, bilgeliği ve sözün yaratıcı gücü övülür. Dr. Lönrot tarafından yazıya geçirilmiştir. 22.795 dizelik 50 şiirden oluşmaktadır.
Hint Destanları: Ramayana ve Mahabharata
Ramayana; Ayvdyha Kralı Rama’nın hayatını anlatan bir destandır. Hint halk ozanı Valmiki tarafından yazılmış bir destandır. 24.000 beyitten oluşmuştur.
Mahabharata; Pandavalar ile Kavravaların savaşını anlatır. Hint kültürünü tanıtan özelliği vardır. 200.000 dizeden oluşmuştur.
Alman Destanı: Niebelungen
Bu destan, Nibelung’lar Ülkesi diye anılan ülkenin yöneticilerinin başından geçen olayları, Hunlar ile mücadelelerini (Attila) anlatır. Bu destana sonradan Siegfried’in hikayeleri de eklenmiştir. Böylece ulusal bir destan oluşturulmuştur.
Sümer Destanı: Gılgamış
Sümer Kralı Gılgamış’ın maceralarını anlatan bir destandır. Kral Gılgamış; güçlü, zalim ve kahraman olarak anlatılmıştır. Aynı zamanda ölümsüzlüğü arayan da bir kraldır. Sümerlerin yaşantısı hakkında önemli bilgiler içermektedir. Dünyanın bilinen ilk destanıdır.
İngiliz Destanı: Beowulf
İskandinavyalılardan söz eden bir destandır. İngiliz edebiyatının en eski destanıdır. Beowulf adlı bir kahramanı ve İskandinav savaşçısını anlatmaktadır. Epik tarzda yazılmıştır. Şiir şeklinde yazılmış bir destandır. 3.182 dizeden oluşmaktadır.
Rus Destanı: İgor
Prens İgor destanı olarak da bilinmektedir. Rusların Karadeniz’in kuzeyinde yaşayan Kuman Türkleri ile yaptıkları savaşı ve savaştaki başarısızlıklarını anlatır.
İspanyol Destanı: Le Cid
İspanya’nın en eski destanıdır. İspanya ulusal kahramanı olan Rodrigo Diaz’ın yaşamını anlatmaktadır. Savaşçı Ciddiye olarak anlatılmıştır. Konusu, Mağribilerle yapılan savaştaki kahramanlıklarıdır. Şiirsel nitelikte bir destandır. Estetik yönü güçlü olan destanlardan biridir. Üç bölümden oluşmaktadır.
Fransız Destanı: Chansen De Röland
Roland adındaki kahramanın 8-10 kişiden oluşan arkadaş grubu ile Müslüman Araplara karşı verdiği mücadeleyi anlatmaktadır. Hikaye İspanya’da geçmektedir. Zamanı ise Frank İmparatoru Charlemagne dönemidir.
