Biyografi (yaşam öyküsü), alanında tanınmış kişilerin hayatını anlatan bir yazı türüdür. Biyografi türünde bilim, siyaset, spor, sanat vb. gibi dallarda tanınmış isimlerin hayatları, tarafsız bir şekilde belgeler ve tanıklar eşliğinde anlatılır. Kişinin önemi ve alanındaki başka biri ile olan farkları anlatılır. Biyografide kronolojik bir sıra izlenebilmekte olup dil sade ve açık olmaktadır. Biyografide diğer türlerden farklı olarak anlatıcı bir kurmaca değil yazarın kendisidir. Biyografi türünün ilk örneği Antik Yunan’da Plutarkhus’un yazdığı “Hayatlar” adlı eseridir.
Biyografi yazım tekniğine göre 3’e ayrılmaktadır.
Bilimsel biyografi; hayatı konu olan kişinin biyografik bilgilerinin kronolojik bir sıra ve alt başlıklar halinde yer aldığı, konu olan sanatçının özelliklerini eleştirel bir tutumla, belgelere, incelemelere ve araştırmalara dayanarak anlatıldığı çalışmalara denilmektedir. Bilimsel biyografilerde konular başlıklara ayrılmıştır. Bu türe örnek olarak Mehmet Kaplan’ın yazdığı Tevfik Fikret Devir-Şahsiyet-Eser
Biyografilerin roman tekniği ile yazılması ile biyografik roman ortaya çıkmaktadır. Bu tür biyografide yazar, roman ve hikayedeki gibi öykü kurgusunun içerisinde olay üslubu ile hayatı anlatılacak kişiyi sanki romanın ana kahramanıymış gibi sunmaktadır.
Nekroloji, ölen ünlü bir insanın ölümünün hemen sonrasında genellikle gazete ve dergilerde yayımlanan yakın çevresindeki kişilerin ölen insanın iyi yanlarını, onun üstün niteliklerini, erdemlerini ve çalışmalarını bir anı üslubu ile ifade ettiği yazılara denilmektedir.
Nekroloji türüne örnek eserler:
Geçmişte ölen kişilerin mezar taşlarına onun yaptıklarını ve yaşamını anlatan yazılar ve cenaze töreninde yapılan konuşmalar bu türün ilk örnekleri sayılabilir. Biyografi türünün ilk örneği Antik Yunan’da Plutarkhus’un yazdığı “Hayatlar” adlı eseridir. Biyografinin Batı edebiyatında yayılması 16.yüzyıl’dan sonra olmuştur.
Divan Edebiyatındaki “Tezkire” şairlerin hayatlarını anlatan eserlere denirdi. Türk edebiyatında, Çağatay şairlerinden biri olan Ali Şir Nevai’nin 16.yüzyıl’da yazdığı “Mecalis’ün-Nefais” ilk biyografi örneğidir.
Yayınlanan Son 3 Yazı
Güncellenen Son 7 Yazı