Ünsüz Düşmesi Nedir?
Ünsüz düşmesi; bir sözcüğün ek aldığında ya da başka bir sözcükle birleştiğinde sessiz (ünsüz) harf kaybetmesine ünsüz düşmesi denir.
⭐ Ünsüz düşmesi ses olayında “-cik, -cek” ekleri ile küçültülen isimlerin sonundaki “-k” harfi düşer. Örneğin;
- küçük – cük = küçücük
- ufak – cık = ufacık
- minik – cik = minicik
- sıcak- çık = sıcacık
- minik – cik = minicik
- çabuk – cak = çabucak
⭐ Sonu “k” harfiyle biten bazı sözcüklere “-l,-mse” getirildiğinde sondaki “k” ünsüz harfi düşer. Örneğin;
- yüksek – l – mek = yükselmek
- küçük – l – mek = küçülmek
- seyrek – l – mek = seyrelmek
- alçak – l – mak = alçalmak
- ufak – l – mak = ufalmak
- küçük – ümse = küçümse
📚 EK BİLGİ: “-cık, -cik” ekleri sonu “k” ile biten somut kelimelerde genellikle düşmeye neden olmamaktadır. Örneğin;
- kulak – cık = kulakçık
- kapak – cık = kapakçık
📚 EK BİLGİ: “yeşil” ve “kızıl” sözcüklerine fiil yapım eki “-er, -ar” eklendiği zaman sözcük sonundaki “-il, -ıl” sesleri düşer. Örneğin;
- Yeşil – er = yeşer(mek)
- Kızı – ar = kızar(mak)
📚 EK BİLGİ: “ast, üst” sözcükleri ile kurulan birleşik sözcüklerde “t” harfi düşer. Örneğin;
- Ast – teğmen = asteğmen
- Üst – teğmen = üsteğmen
📌 NOT: İstisnai olarak bazı kelimelerde de ünsüz düşmesi görülmektedir.
- Ad – daş = Adaş
- Kalk – dır = Kaldır
📚 EK BİLGİ: Arapçadan dilimize geçmiş ve ikiz ünsüz barındıran bazı sözcükler yalın haldeyken ünsüzlerinden birisini düşürür.
- Redd = Red
- Hiss = His
- Hall = Hal
