PP (parts per xx): Bir derişimi oransal olarak ifade etmek için kullanılan terimdir. Eser miktardaki maddeleri tanımlarken kullanılmaktadır. Orantı ifade ettiği için ölçüsüz bir birim olarak kullanılır. Sıklıkla kimya biliminde kullanılır ancak biyoloji ve fizik gibi diğer birçok bilim bu orantı sistemini kullanmaktadır.
Örneğin ppm (parts per million), milyonda bir oranını tanımlarken kullanılan bir ölçü birimidir ve
(g çözünen / g çözelti) x 106
şekinde formülize edilir. Formüldeki 106 “milyonda bir” ifadesinin sağlanması içindir.
PP birimleri
Kısaltması | İngilizce Açılımı | Türkçe Açılımı | Formülü* |
pph*** | Parts per hundred | Yüzde bir | (çözünen/çözelti)×102 |
ppt** | Parts per thousand | Binde bir (mili) | (çözünen/çözelti)×103 |
ppm | Parts per million | Milyonda bir (mikro) | (çözünen/çözelti)×106 |
ppb | Parts per billion | Milyarda bir (nano) | (çözünen/çözelti)×109 |
ppt** | Parts per trillion | Trilyonda bir (piko) | (çözünen/çözelti)×1012 |
ppq**** | Parts per quadrillion | Katrilyonda bir (femto) | (çözünen/çözelti)×1015 |
*: Çözünen ve çözeltinin aynı ölçü biriminde olmasına dikkat edin
**: Çoğu bilim dalı, “parts per thousand” ile “parts per trillion” oranlarının kısaltmaları aynı olduğundan dolayı; “part per thousand” orantısını kısaltmasız kabul eder ve ifadeyi ‰ şeklinde gösterir. Farklı sistemlerde farklı şekillerde kısaltmalar uygulanabilmektedir.
***: Genellikle kısaltma yerine % işareti kullanılır.
****: Analitik kimyada nispeten nadir olmasına rağmen, bazen ppq seviyesindeki ölçümler gerçekleştirilir.
PP Sisteminin Zamana Uygulanması
- 1% (yüzde bir – pph): Bir günün yaklaşık olarak 15 dakikasına eş değerdir.
- 1‰ (binde bir – ppt): Bir günün yaklaşık 1.5 dakikasına eş değerdir.
- 1 ppm: Bir yılın 32 saniyesine eşdeğerdir.
- 1 ppb : Yüz yılın 3 saniyesine eşdeğerdir.
- 1 ppt: Yüz bin yılın yaklaşık üç saniyesine eşdeğerdir.
- 1 ppq: Dünya’nın yaşının (4,5 milyar yıl) yaklaşık iki buçuk dakikasına eşdeğerdir