Asit ve bazlar yaşamın olduğu çoğu alanda bulunur ve kontrolden çıkmadıkça yararlıdırlar. İnsan vücudu kontrolün bozulmaması için vücudun pH seviyesini istenen düzeyde tutmaya çalışır.
Soluduğumuz havanın kalitesi de vücudun pH dengesini sağlamak için önemlidir. Günümüzde havaya salınan asidik maddelerden dolayı hem küresel ısınma hem de havanın pH değeri olumsuz etkilenmektedir.
Asit Yağmurları
Saf suyun pH değeri 7’dir ancak yağmur suyunun pH değeri yaklaşık 5,6ʼdır. Bunun nedeni yağmur suyunun atmosfer ile etkileşmesidir. Havadaki pH dengesinin değişmesi asit yağmurlarına neden olur.
Asit Yağmurlarının Oluşumu
Asit yağmurları, otomobiller ve fabrikalardan kaynaklanan hava kirliliği sebebiyle gerçekleşir. Aşırı miktarda sülfür ve azotun birikmesi asidik yağışlara sebep olur. Bu yağışlar, doğaya ve çevreye ciddi zararlar verir.
Asit birikimi, fosil yakıtların tüketimi sonucunda doğaya kükürt dioksit ve azot oksit gazlarının salınmasından kaynaklanır. Bu gazlar atmosferde su, oksijen ve diğer gazlarla reaksiyona girerek sülfürik asit, amonyum nitrat ve nitrik asit oluştururlar. Bu asitler rüzgarlar geniş alanlara yayılır. Hatta başka kıtalara dahi taşınabilir. En nihayetinde asit yağmuru olarak yeryüzüne iner.
Asit yağmurları, Sanayi Devrimi sonrası bir çevresel sorun olarak ortaya çıkmıştır. Atmosferik kirliliğin sebep olduğu Asit Yağmurları ilk defa 1852’de İskoç kimyager Robert Angus Smith tarafından keşfedildi. Ancak 1970’lere kadar bu soruna yeterli ilgi gösterilmemiştir.
Asit Yağmurlarının Zararı
Asit yağmurları su kütleleri üzerinde belirgin hasarlar bırakır. Göllerde asit seviyesi arttıkça içinde yaşayan balık ve su hayvanlarının sayısı düşmeye başlar. Balıkların yumurtaları ve yavruları zarar görür. Ancak asidik suda daha iyi hayatta kalan karides ve salyangoz gibi deniz canlıları da vardır.
Su ekosistemleri hayatta kalmak için birbirlerine bağımlı birçok farklı bitki ve hayvan türünden oluştur. Bir türün yok olması onu besleyen ya da onunla beslenen diğer canlıları da olumsuz etkiler. Bu zincirleme reaksiyon İskandinavya’da pek çok gölde su yaşamını yitirmiştir.
Ormanlarda asit yağmurları toprağı ve ağaçları etkiler. Ağaçların yapraklarına zarar verir ve fotosentez sürecini sekteye uğratır. Ağaç kabukları da hasar görerek aşırı hava koşullarına karşı savunmasız kalır. Toprağa düşen asit besin maddelerini tahrip eder. Topraktaki mikroorganizmaların da öldürmüne neden olabilir.
Asit Yağmurları insan eliyle yapılan binalara da zarar verir. Bunun sebebi bazı malzemeleri aşındırma özelliğidir. Asit özellikle kireçtaşı binalarla temas ettiğinde minerallerle reaksiyona girerek parçalanmalarına neden olur. Aynı şekilde betonun bozulmasını da sebep olur. Arabaları, demiryolu raylarını, çelik köprüleri ve yer altındaki borular zarar görebilir.
Bazlar == Temizlik Malzemeleri
Çamaşır Suyu Ve Tuz Ruhu
Evlerde temizlik amaçlı kullanılan tuz ruhu (HCl) hidroklorik asidin %10 – %12’lik sulu çözeltisidir. NaClO (sodyum hipoklorit) ağartıcı olarak çamaşır sularında kullanılan kimyasallardandır. Çamaşır suyu ve tuz ruhu birbiriyle kesinlikle karıştırılmaması gereken evsel kimyasallardır. Açığa çıkan klor gazı keskin ve boğucu bir kokuya sahiptir. Oluşan klor gazı; gözleri, mukoza zarını, boğazı ve akciğerleri etkiler. Uzun süre klor gazına maruz kalınması ölüme neden olabilir.
Evsel Kimyasalların Tesisat Ve Çevre Açısından Sakıncaları
Lavabo açıcılar evsel kimyasallardan biridir. Lavabo açıcı olarak kullanılan malzemenin içinde sudkostik (NaOH) bulunur, aşırı miktarda lavabo açıcı kullanılması gider borularının bağlantı noktalarına konan plastik contaların ve PVCʼden yapılan boruların aşınmasına ve su sızdırmalarına neden olabilir. Kireç ve pas sökücüler asit olduğundan tesisatlarda bulunan metal borularla tepkime vererek metal boruların aşınmasına dolayısıyla büyük hasarlara yol açabilir.
