Stomaların Açılıp Kapanma Mekanizması

📅 13 Aralık 2015|14 Şubat 2024
Güncel
Stomaların Açılıp Kapanma Mekanizması

Konu Özeti

Stomalar, yaprak ve genç gövdede bulunan epidermis hücrelerinin farklılaşmasıyla meydana gelmiş hücrelerdir. Açılıp kapanarak, gaz alışverişini sağlarlar. Stomaların açılma ve kapanması belli olaylara ve durumlara göre değişiklik gösterir.

Bu konuda
  • Stomaların açılma kapanma mekanizmasını
  • Stomaların açılma ve kapanma sırasında yoğunluğu değişen maddeleri
öğreneceksiniz.
Instagram Logo
Bikifi Instagram'da

Stomalar, yaprak ve genç gövdede bulunan epidermis hücrelerinin farklılaşmasıyla meydana gelmiş hücrelerdir. Açılıp kapanarak, gaz alışverişini sağlarlar. Diğer epidermis hücrelerinden 2 temel özellikleriyle ayrılırlar: Kloroplastları vardır, bu sayede fotosentez yapabilirler. Çeper kalınlığı, hücrenin her tarafında aynı değildir. Açıklığa bakan çeper kalın, dış çeper ise incedir.

Stomaların açılır-kapanır özelliği gaz alışverişinde çok önemlidir. Stomalar genelde gündüzleri açıktır ve fotosentez, terleme gibi yaşamsal işlevlerin gerçekleşmesini sağlar. Stomaların açılıp-kapanmasında turgor basıncı (suyun hücre çeperine yaptığı basınç) etkilidir.

Stomanın Açılması

Stomaların açılması için su girişine, kapanması için de su çıkışına ihtiyacı vardır.

Stomanın Açılması

Stomanın açılması için hücre içine su alması gerekir. Bunun içinde hücre yoğunluğunu arttıran aktivitelere başlar. Stomaya su girişini sağlayan bu aktiviteleri şöyle sıralayabiliriz:

  • Stoma hücresinin fotosentez yapması (fotosentez sırasında potasyum ve glikoz derişimi artar),
  • Komşu epidermis hücrelerinden stomalara potasyum geçmesi,

Yukarıda saydığımız maddeler gerçekleşitiği zaman stoma hücrelerinin yoğunluğu arttığı için komşu hücrelerden stomalara su geçişi başlar. Bunun sonucunda ince olan dış çeper şişer ve sonuçta stoma açılmış olur. Bu açıklıktan gaz ve su buharı geçişi olur.

Bir başka açılma nedeni ise CO2 yoğunluğu ile alakalıdır.CO2 asidik özellik gösterir. Azalması ile ph yükselir. Bu durum nişastayı glikoza çeviren enzimlerin aktif hale geçmesine neden olur. Sonuçta yukarıda anlattığımız durumlar tekrarlanır.

Stomanın Açılması

Stomanın Kapanması

Stomanın kapanması ise açılmasını sağlayan olayların tam tersidir. Stoma yaptığı aktivitelerle hücre yoğunluğunu azaltır. Stomanın yoğunluğu azalınca stoma komşu hücrelere su vermeye başlar. Bunun sonucunda ince olan dış çeper iner ve sonuçta stoma kapanmış olur.

Hücrenin yoğunluğunu azaltan bu olayları şöyle özetleyebiliriz:

  • Stoma hücresi, hücre dışına potasyum pompalar.
  • Nişasta sentezlenir.

Çevresel Faktörler

Çevresel faktörlerde stomanın açılıp-kapanmasını etkileyebilir. Topraktaki su miktarı, havanın rüzgarlı olması veya havadaki nem miktarı stomanın açılıp-kapanmasında etkilidir. Örneğin, belli bir seviyeye kadar sıcaklık ve rüzgarın artışı stomanın açılmasına, terlemenin artmasına sebep olur. Ancak; sıcaklık ve rüzgarın aşırı artışı stomanın kapanmasına neden olur.

Benzer İçerikler
Tek Hücreliden Çok Hücreliye Geçiş
Güncel
Biyoloji

Tek Hücreliden Çok Hücreliye Geçiş

İçeriğe Git>
Hayvanlarda Üreme Hücrelerinin Oluşumu
Güncel
Biyoloji

Hayvanlarda Üreme Hücrelerinin Oluşumu

İçeriğe Git>
Bağ Doku
Güncel
Biyoloji

Bağ Doku

İçeriğe Git>
Bakterilerde Üreme ve Sınıflandırma
Güncel
Biyoloji

Bakterilerde Üreme ve Sınıflandırma

İçeriğe Git>
Kromozomlarda Meydana Gelebilecek Değişiklikler
Güncel
Biyoloji

Kromozomlarda Meydana Gelebilecek Değişiklikler

İçeriğe Git>
Bir Partenogenez Örneği: Arılarda Üreme
Güncel
Biyoloji

Bir Partenogenez Örneği: Arılarda Üreme

İçeriğe Git>
Copyright © 2024 Bikifi
Star Logo
tiktok Logo
Pinterest Logo
Instagram Logo
Twitter Logo