Devletin Sorumluluğu ve İlkeler

Yayınlanma: 26 Ağustos 2020Son Güncellenme: 09 Temmuz 2021
Devletin Sorumluluğu ve İlkeler

Konu Özeti

Taşınmazların kamuya açıklığı ilkesinin sonucu olarak tapu defterleri tutulmaktadır. Tapu siciline ait defterlerin tutulmasından devletin kusursuz sorumluluğu mevcuttur. Devlet, zararın karşılanmasında kusurlu memura rücu edebilir. Tapu sicili belli prensiplere ve ilkelere göre tutulur.

Bu konuda
  • Tapu sicilinde Devletin sorumluluğunu
  • Tapu siciline hakim olan ilkelerin neler olduğunu
  • Kamuya açıklı ve tescilin sebebe bağlı olması gerektiği ilkelerini
  • Her taşınmaza sayfa açılması gerektiği ilkesini
öğreneceksiniz.

Tapu Sicili Teşkilatı

  • Tapu sicil teşkilatı Medeni Kanunun yaptığı atıfla özel kanunlarla oluşturulmuştur. Buna göre teşkilat;
    • 4 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, 478-488 maddeleri arasındaki hükümler,
    • Tapu Kanunu
    • TKGM Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun
    • Kadastro Kanunu
    • Çeşitli Kanunlar.

Devletin Sorumluluğu

  • Tapu işlemlerinden doğan zararlardan Devletin sorumluluğu Medeni Kanun madde 1007’de belirtilmiştir.
    • Madde 1007- Tapu sicilinin tutulmasından doğan bütün zararlardan Devlet sorumludur. Devlet, zararın doğmasında kusuru bulunan görevlilere rücu eder.
  • Madde 1007’de de belirtildiği üzere sicilin tutulmasından doğan zararlarda Devlet kusursuz sorumludur.
  • Tapu sicilinden doğan zararların tazminini talep edebilmek için aşağıdaki şartlar önem taşır.
  • Öncelikle tapu sicilinin tutulmasından doğan bir zarar olmalıdır. Zarar doğmadan devletin sorumluluğuna gidilemez.
  • Zarar tapu sicilinin hukuka aykırı/çift tapu, yanlış kayıt…vs) şekilde tutulmasından doğmalıdır. Dolayısıyla Devlet, tapu sicili ile ilgili olmayan zararlardan sorumlu değildir. (Tapu sicili içine zabıt defterleri de dahildir. Devlet bundan doğacak zararlardan da sorumludur.
  • Tapu sicilinin tutulmasında hukuka aykırılık yoksa Devletin sorumluluğuna gidilemez.
  • Tapu memuru da görevi gereği tarafların getirdiği belgeleri dikkatle incelemelidir. Sahte vekaletname, sahte ilamlara karşı özen göstermelidir. Aksi takdirde yine Devletin sorumluluğuna gidilebilir.
  • Tapu sicilinin hukuka aykırı tutulmasından doğan zararların karşılanmasında Devletin sorumluluğuna ilişkin hususlarda eksik kalan meselelerde TBK haksız fiil hükümlerine gidilebilir.
  • TBK haksız fiil hükümleri gereği zarar ile hukuka aykırı fiil arasında illiyet bağı olmalıdır.
  • TBK haksız fiil hükümleri gereği zamanaşımı süresi madde 72’ye göre belirlenir Buna göre 2 yıl ve 10 yıllık zamanaşımı süreleri uygulanır.
  • Devletin sorumluluğuna ilişkin davalar, tapu sicilinin tutulduğu yer mahkemesinde görülür. Dava genel mahkemelerde açılabilir.
  • Zarar, görevli memurun kusurundan kaynaklanıyorsa Devlet, karşıladığı zararı memura rücu edebilir. Devletin zararın rücu edilmesi için memura başvurması için söz konusu olan zamanaşımı süreleri TBK madde 72’de belirtilen 2 yıl ve 10 yıllık sürelerdir.

Tapu Siciline Yön Veren İlkeler

Tapu Sicilinin Kamuya Açıklığı

  • Taşınmazların kamuya açıklığı tapu sicili ile sağlanır. Bir taşınmaz üzerindeki ayni hakların herkese açıklanması, herkesin öğrenebilmesi ancak tapu sicilindeki bilgilerin kamuya açık olması ile sağlanabilir.
    • Madde 1020- Tapu sicili herkese açıktır. İlgisini inanılır kılan herkes, tapu kütüğündeki ilgili sayfanın ve belgelerin tapu memuru önünde kendisine gösterilmesini veya bunların örneklerinin verilmesini isteyebilir.
  • Türk hukukunda ve yukarıdaki maddede de belirtildiği üzere tapu sicilindeki bilgilerin kamuya açıklığı ilgisini inanılır kılan kişiler için sağlanmıştır. İlgisini inanılır kılan kişiler tapu sicilinde inceleme yapabilirler.
  • Tapu sicilini incelemek isteyen kişinin ilgisi, hukuken korunabilir ve tapu sicilinin amacına uygun olmalıdır.
  • Kamuya açıklık ilkesinin en önemli sonucu, kişinin, tapu sicilinde yer alan bir hususu bilmediğini ileri sürememesidir. Kamuya açıklık gereği ilgisini inanılır kılan kişi tapu sicilindeki gerekli bilgileri öğrenmelidir. Aksi takdirde iyiniyet iddiası kabul edilmez.
    • Madde 1020/3 – Kimse tapu sicilindeki bir kaydı bilmediğini ileri süremez.
  • Kamuya açıklık ilkesinin bu sonucu zabıt defteri tutulan yerlerde uygulanmaz. Ancak yine de herhangi bir engeli bilmesi gereken kişiler iyiniyet iddiasında bulunamaz.

Reklam

Tescil Yolsuz Olsa Da İyi Niyetli Üçüncü Kişilerin Korunması

  • Madde 1023’te belirtilen husus bu konuya açıklık getirmektedir.
    • Madde 1023- Tapu kütüğündeki tescile iyiniyetle dayanarak mülkiyet veya bir başka aynî hak kazanan üçüncü kişinin bu kazanımı korunur.

Tescilin Sebebe Bağlılığı

  • Taşınmaza ait sayfaya yapılan tescil ancak hakkın doğumu için gerekli diğer bütün kurucu unsurlar mevcut ise ayni hak kazandırır.
  • Geçerli olmayan bir hukuki işleme dayanan tescil, yolsuz tescildir.
  • Yolsuz tescille ayni hak kazanımı söz konusu olmaz. Zabıt defteri tutulan yerlerde de bu ilke geçerlidir.

Taşınmaza Sayfa Açılması İlkesi

  • Türk hukukunda kullanılan tapu sicil sistemi, ayni sistem adı verilen sistemdir. Bu sistemde her taşınmaz için sicilde ayrı sayfa açılması ilkesi benimsenmiştir. Bu sayede bir taşınmaz üzerindeki bütün ayni haklar bu sayfada görüntülenebilir.
  • KMK’da da her kata bir sayfa açılması ilkesi benimsenmiştir.

Taşınmaz Üzerinde Ayni Hak Kazanılması İçin Tescilin Gerekliliği

  • Medeni Kanun madde 1022’te belirtildiği üzere, taşınmaz üzerinde ayni hak kazanılması, bu ayni hakkın taşınmaza ait sayfaya tescil edilmesine bağlıdır.
    • Madde 1022- Aynî haklar, kütüğe tescil ile doğar; sıralarını ve tarihlerini tescile göre alır.
    • Tescilin etkisi, kanunen öngörülen belgeler isteme eklenmiş veya geçici tescil hâlinde belgelerin uygun zamanda tamamlanmış olması koşuluyla yevmiye defterine yapılan kayıt tarihinden başlar.
    • Bir hakkın içeriği, tescilin sınırları içinde, dayandığı belgelere göre veya diğer herhangi bir yolla belirlenir.
  • Tescil ayni hakkın kazanılması için kurucu unsurdur. Dolayısıyla tescil yapılmadıkça ayni hak kazanılmaz.
  • Tescilin gerekliliği ilkesinin istisnaları da vardır. En önemlileri tescilsiz ayni hak kazanılan hallerdir. Bu durumlar da tescil kamuya açıklık prensibini yerine getirir.
  • Bu ilke zabıt defteri bulunan yerlerde de uygulanır.
Benzer İçerikler
Kayıtların Hükmü
Medeni Hukuk

Kayıtların Hükmü

Sicile kayıt düşülebilen hususlarda bu kayıtların olumlu veya olumsuz hükmü vardır. Özellikle üçüncü...

İçeriğe Git>
Defterler
Medeni Hukuk

Defterler

Kamuya açıklık ilkesinin taşınmazlar bakımından sonucu defterler aracılığıyla gerçekleşir. Tapu sici...

İçeriğe Git>
Taşınmaz Mülkiyetinin Kazanılması
Medeni Hukuk

Taşınmaz Mülkiyetinin Kazanılması

Taşınmaz mülkiyetinin kazanımı çeşitli yollarla gerçekleşebilir. Aslen kazanma, devren kazanma, tesc...

İçeriğe Git>
Zamanaşımı Yoluyla Taşınmaz Mülkiyetinin Kazanılması
Medeni Hukuk

Zamanaşımı Yoluyla Taşınmaz Mülkiyetinin Kazanılması

Taşınmaz mülkiyetinin kazanım çeşitlerinden biride zamanaşımıdır. Taşınmaz mülkiyeti olağan zamanaşı...

İçeriğe Git>
Taşınmaz Mülkiyetinin Kaybı
Medeni Hukuk

Taşınmaz Mülkiyetinin Kaybı

Taşınmaz mülkiyetinin kaybı terkin işlemi veya taşınmazın yok olmasıyla sona erebilir. Taşınmazın mu...

İçeriğe Git>
Tasarrufun İptali – İcra Suçları
İcra İflas Hukuku

Tasarrufun İptali – İcra Suçları

Cebri icra hukuku kapsamında önemli bir yer tutan tasarrufun iptali ve icra suçları aynı yazıda ele...

İçeriğe Git>
Copyright © 2023 Bikifi
Instagram Logo
Twitter Logo
Facebook Logo