Maddenin fiziksel özelliğinin değiştiği ancak kimyasal özelliğinin sabit kaldığı değişimlere hal değişimi denilmektedir. Hal değişiminde meydana gelen değişim moleküller arasındaki etkileşimin (zayıf etkileşimlerin) değişmesinden kaynaklanmaktadır.
Su katıdan sıvıya geçerken hidrojen bağlarının kuvveti zayıflar, bu durumun tersinde ise hidrojen bağlarının kuvveti artar. Taneciklerin yapısında kimyasal değişim meydana gelmediği için hal değişimleri fiziksel değişimlerdir. Hal değişimlerini şu şekilde sınıflandırabiliriz.
| Eski Hal\Yeni Hal | Katı | Sıvı | Gaz |
| Katı | * | Erime | Süblimleşme |
| Sıvı | Donma | * | Buharlaşma |
| Gaz | Kırağlaşma | Yoğunlaşma | * |
Katı – Sıvı Hal Değişimleri
Katı halde tanecikler sıkı bir yapıdadır. Sıvı veya gaz hallerinde ise moleküller arası etkileşim daha gevşektir. Bu yüzden katıların ısı alarak bu yapılara geçmesi gerekmektedir.
Erime
Katının ısı alarak sıvı hale geçme olayına erime denir. Erimenin gerçekleştiği sıcaklığa erime noktası denir. Saf bir maddede sıvısının donma noktası ile katısının erime noktası aynı değerdir. Erimekte olan bir katı ısı aldığı zaman erimeye devam eder ve sıcaklığı değişmez.
Donma
Sıvının ısı vererek katı hale dönmesine donma denir. Donmanın gerçekleştiği sıcaklığa donma noktası denir. Saf bir maddede sıvısının donma noktası ile katısının erime noktası aynı değerdir. Donmakta olan bir sıvı ısı verdiği zaman donmaya devam eder ve sıcaklığı donma olayı sonlanıncaya kadar değişmez.
Sıvı – Gaz Hal Değişimleri
Sıvı molekülleri arasındaki etkileşim şiddeti katılardan zayıf gazlardan ise kuvvetlidir. Bu yüzden sıvılar ısı alarak gaza veya ısı vererek katıya dönüşebilir.
Buharlaşma
Sıvıların ısı alarak gaz haline geçmesine buharlaşma denir. Buharlaşma ile kaynama farklı terimlerdir. Buharlaşma her sıcaklıkta meydana gelebilir. Örnek 20 derecede asılan çamaşırlar da kurur, 40 derecede asılan çamaşırlar da kurur.
✍ Detaylı Ders Notu => Buharlaşma ve Kaynama Karşılaştırması
Yoğuşma
Gaz halden ısı vererek s ıvı hale geçmeye yoğuşma denir, buharlaşmanın tersidir. En sık su döngüsü anlamında kullanılır.
Katı – Gaz Hal Değişimleri
Süblimleşme
Bazı katılar ısı aldığında sıvıya dönüşmeden direkt gaz haline geçer. Bu olaya süblimleşme denir
Kırağılaşma
Gaz halden ısı vererek doğrudan katı faza geçmeye kırağılaşma denilir.
